ജര്‍മനിയിലെ ഹാംബര്‍ഗില്‍... ഭാഗം 3

മുന്‍ ഭാഗങ്ങള്‍ : ഭാഗം 1, ഭാഗം 2

പറഞ്ഞത് പോലെ  Hamburger  Kunsthalle യില്‍ ഞാന്‍  കണ്ട ഏറെ പ്രശസ്തരായ ചിത്രകാരന്‍മാരുടെ ചില ചിത്രങ്ങളെ എന്നാല്‍ കഴിയുന്ന രീതിയില്‍ പരിചയപ്പെടുത്താനുള്ള ശ്രമമാണ് ഞാന്‍ ഇക്കുറി നടത്തുന്നത്.

Caspar ഡേവിഡ്‌(1774-1840) ന്‍റെ "ഏര്‍ളി സ്നോ, വാട്ടര്‍ ഫാള്‍ " തുടങ്ങിയ ചിത്രങ്ങള്‍ക് ശേഷം കണ്ട " The Graves of fallen freedom"  ആണ് എന്നെ ആകര്‍ഷിച്ചത്. അര്‍മേനിയക്കാരുടെ ശവകുടീരങ്ങാളാണ് ചിത്രത്തിന്റെ വിഷയം. എന്തൊക്കെയോ നിഗൂഡതകള്‍ ഉണ്ടെന്നു ദ്യോതിപ്പിക്കുന്ന ഗുഹാമുഖം, പ്രകൃതിയുടെ പുഷ്പാര്‍ച്ചനപോലെ വെള്ളയും ഇളം  നീലയും പുഷ്പങ്ങള്‍. ചിത്രത്തിലെ വല്ലാത്ത നിശബ്ദത നമ്മളിലേക്കും പകരുന്നത് പോലെ തോന്നും. പ്രകൃതിയുടെ കാല്പനികതയാണ് ഡേവിഡിന്റെ ചിത്രങ്ങളുടെ പൊതുവേയുള്ള വിഷയം. 
ചിത്രങ്ങളില്‍ ക്ലിക്കി വലുതാക്കി കാണൂ.

പഴയ കാലഘട്ടത്തില്‍ ബൈബിള്‍ കഥാ സന്ദര്‍ഭങ്ങള്‍ യൂറോപ്പിലെ ചിത്രകാരന്‍മാരുടെ ഇഷ്ടവിഷയമായിരുന്നു. ഒരു പക്ഷെ ആ കാലഘട്ടം അതായിരിക്കാം  ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നത്.  അതുകൊണ്ടുതന്നെ അത്തരം വിഷയങ്ങള്‍ ആസ്പദമാക്കി യൂറോപ്പിലെ കലാകാരന്‍മാര്‍ ചെയ്ത പല ചിത്രങ്ങള്‍കും ശൈലിയിലും വിഷയത്തിലും സാമ്യത കണ്ടെത്താനാവും. പക്ഷെ കുരിശില്‍നിന്നിറക്കിയ യേശു എന്ന വിഷയം അധികം കണ്ടിട്ടില്ല. അതില്‍ തന്നെ മനസ്സില്‍ ഏറെ പച്ചപിടിച്ചു നില്കുന്നത് റോമില്‍ കണ്ട മൈക്കല്‍ ആഞ്ചലോയുടെ " പിയത്ത " തന്നെയാണ്. ഇതിവിടെ പറയാന്‍ കാരണം Wilhelm Trubner(1851-1917) ന്‍റെ "The Desposed Christ" എന്ന ചിത്രമാണ്. മൈക്കല്‍ ആഞ്ചലോയുടെ കാലഘട്ടവുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുംബോള്‍ അദ്ദേഹത്തെ ഒരു പഴയകാല ചിത്രകാരന്‍ എന്ന് വിളിക്കാന്‍ കഴിയില്ല.  ബ്രഷ് സ്ട്രോക്കില്‍ തന്നെ ഒരു പ്രത്യേകതയുള്ള ചിത്രം. ഏറെ ഇരുണ്ട പശ്ചാത്തലത്തില്‍ വളരെ പ്രകാശമാനമായി ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്ന ശരീരം, വ്യത്യസ്ഥമായ ചില നിറങ്ങളുടെ ഉപയോഗവും എനിക്കിഷ്ടമായി. കിടത്തിയ തുണി കൊണ്ട് തന്നെ പുതപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന നല്ല കരുത്തുറ്റ ശരീരമുള്ള ഒരു യേശുവിനെയാണ് ചിത്രീകരിച്ചിരികുന്നത്‌. രക്തമുണങ്ങിയ മുറിവുകളും കാല്‍കീഴില്‍ തന്നെ വച്ചിരിക്കുന്ന ആണികളും മുള്‍കിരീടവും കാണിച്ചു കൊണ്ടുള ലളിതമായ എന്നാല്‍ മനസ്സിനെ സ്പര്‍ശിക്കുന്ന വിശദാംശങ്ങളുമുള്ള ആ ചിത്രം എനിക്ക് പ്രീയപ്പെട്ടതായി.  

Adolph Menzel (1855 - 1905) ന്‍റെ Menzel's Studio എന്ന ചിത്രം പ്രമേയം കൊണ്ട് വ്യത്യസ്ഥമായി തോന്നി. ചുമരില്‍ തൂക്കിയിട്ടിരിക്കുന്ന Death maskകളും പ്ലാസ്റ്റെരില്‍ തീര്‍ത്ത ശില്പങ്ങളും ചില പണി ആയുധങ്ങളുമൊക്കെയാണ് ചിത്രത്തിന്റെ പ്രമേയം. മാസ്കുകളില്‍ ചിലത് ചില പ്രശസ്തരുടെതാണ്. മാസ്കുകളുടെ എക്സ്പ്രഷനും വെളിച്ചത്തിന്റെ സാന്നിധ്യം ചിത്രത്തില്‍ കൊണ്ടുവന്ന രീതിയുമാണ് എനിക്ക് ആകര്‍ഷണീയമായി തോന്നിയത്.   

Jean -Honore Fraginard( 1732-1806) ന്‍റെ "ദി ഫിലോസഫര്‍" എന്ന ചിത്രത്തിലെ ഉപയോഗിച്ചവര്‍ണങ്ങളും രചനാ ശൈലിയും ഏറെ  ശ്രദ്ധേയം. ജീവിതം ആഘോഷിക്കാനുള്ളതാണ് എന്ന നയം വച്ച് പുലര്‍ത്തിയ ഈ ചിത്രകാരെന്റെ ശൈലിയാണോ പിന്നീട് വന്ന ചില ചിത്രകാരന്മാര്‍ക്( വാന്‍ ഗോഗ്, മോണെറ്റ് തുടങ്ങിയവര്‍ )  പ്രചോദനമായത് എന്ന് തോന്നിപോയി. 

Beranardo Strozi(1582 - 1644)എന്ന ഇറ്റാലിയന്‍ ചിത്രകരെന്റെ ബരോക്ക്  ശൈലിയിലുള്ള " The education of the vigin" എന്ന ചിത്രം എനിക്കിഷ്ടമായത് തീര്‍ച്ചയായും ആശയത്തിലുള്ള വ്യത്യസ്ഥത തന്നെ.പാത്രങ്ങളുടെ ഭാവം എന്നത് ബരോക് ശൈലിയുടെ പ്രധാന ഘടകം ആണ്.  പുരാതന യൂറോപ്പിലെ ചിത്രങ്ങളുടെ പൊതുവായ മുഖമുദ്ര ആണെങ്കില്‍ പോലും ഇവിടെയും പാത്രങ്ങളുടെ ഭാവം ഏറെ ശ്രദ്ദേയം തന്നെ.   

     

   Jan Havicksz Steen(1626-1679) ന്‍റെ "അച്ഛനായതിന്റെ സന്തോഷം" എന്ന പെയിന്റിംഗ് ഞാന്‍ ശ്രദ്ധിച്ചത് അതിന് വാന്‍ ഗോഗിന്റെ ആദ്യകാല ചിത്രങ്ങളുമായി സാമ്യം തോന്നിയതിനാലാണ്. മറ്റ് ചില ചിത്രങ്ങളും കൂടി കണ്ടു. ആ കാലഘട്ടത്തിലെ ഏറ്റവും മികച്ച ഫിഗര്‍ പെയിന്റെര്‍സില്‍ ഒരാളായിരുന്നു യാന്‍.  ചിത്രത്തില്‍ പ്രകടമാക്കിയിരിക്കുന്ന ചലനം ആ പരിസരത്ത് നമ്മളും ഉണ്ടെന്ന തോന്നല്‍ ഉളവാക്കും, ശബ്ദം പോലും ഉണ്ടെന്നു തോന്നിക്കുന്ന ആക്ഷനിലെ വിശദാംശങ്ങള്‍ അവതരിപ്പിക്കുന്ന അദേഹത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങള്‍ എനിക്കിഷ്ടമായി.  

William Claesz heda(1594-1681)  ഡച്ചിന്റെ സുവര്‍ണ കാലഘട്ടത്തിലെ കലാകാരന്‍ മാറില്‍ ഒരാളായി അറിയപ്പെടുന്നു. മനോഹരങ്ങളായി സ്റ്റില്‍ ലൈഫ് ചിത്രങ്ങള്‍ മാത്രമാണ് അദ്ദേഹം വരച്ചിരുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ " ബ്രേക്ക്‌ ഫാസ്റ്റ് " എന്ന ചിത്രം അതിന്റെ വിശദാംശങ്ങള്‍ കൊണ്ട് നമ്മെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തും. 

Johann George Hinz (1630-1688) എന്ന ജര്‍മ്മന്‍ ചിത്രകാരന്‍ ജര്‍മ്മനിയിലെ ആദ്യ  സ്റ്റില്‍ ലൈഫ് ചിത്രകാരനായാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങളില്‍ ഏറെ പ്രശസ്തമായ ഒന്നാണ് "Shelf in a wunderkammer " എന്ന ചിത്രം. ചിത്രത്തിലെ വിശദാംശങ്ങള്‍ തന്നെയാണ് നമ്മുടെ ശ്രദ്ദ ആകര്‍ഷിക്കുക. 

ഇനിയുള്ള ചിത്രങ്ങള്‍ ശ്രദ്ദിക്കൂ, ഒരേ കാലഘട്ടത്തില്‍ ജീവിച്ചിരുന്ന ഏറെ പ്രശസ്തരായ ഇവര്‍ പിന്തുടര്‍ന്നതും ഒരേ ശൈലി.ഇംപ്രഷനിസം എന്ന ഇവരുടെ ശൈലിക്ക് പേര് വന്നത് മോണെറ്റിന്റെ പ്രശസ്ഥ ചിത്രമായ "Imression, Sunrise " ലൂടെയാണ്.  അതുകൊണ്ട് തന്നെ ഇവരുടെ ചില ചിത്രങ്ങളെങ്കിലും ആദ്യനോട്ടത്തില്‍ പരസ്പരം മാറിപ്പോയേക്കാം. ഇവരില്‍ വാന്‍ ഗോഗിന്റെയും മോണെറ്റിന്റെയും ഒറിജിനലുകള്‍ ഞാന്‍ മുന്നേ കണ്ടിട്ടുണ്ട്. മറ്റുള്ളവരുടെത് നെറ്റില്‍ കണ്ട പരിചയം മാത്രം. അങ്ങനെ ഒരു നല്ല താരതമ്യ പഠനത്തിനു ഒരു അവസരമായി. ഇവരില്‍ ഏറെ പ്രശസ്തനായത് തീര്‍ച്ചയായും വാന്‍ ഗോഗ് തന്നെ. Expressionism ത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവായി അദ്ദേഹം ഏറെ വിഖ്യാതനായി.  ഒരു വര്‍ണ്ണ പ്രപഞ്ചം തന്നെയാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിത്രങ്ങള്‍. ഈ മഹാ പ്രതിഭകളുടെ ചിലചിത്രങ്ങളെങ്കിലും നേരില്‍ കാണാന്‍ കഴിഞ്ഞത് ഈ യാത്രയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഭാഗ്യങ്ങളിലോന്നായി.

Oscar Claude Monet (1840 –1926)  ഇംപ്രഷനിസത്തിന്റെ ഉപജ്ഞാതാവ് എന്ന നിലയില്‍ ഏറെ പ്രശസ്ഥനായ ഫ്രഞ്ച് ചിത്രകാരന്‍. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചുവടു പിടിച്ചു ഒരു വലിയ മുന്നേറ്റം തന്നെയാണ് കലാലോകത്ത് ഉണ്ടായത്. പ്രകൃതി തന്നെയായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇഷ്ട വിഷയം. 

Waterloo-Bridge (Calude monet)

Camille Pissarro (1830 – 1903)  ഇംപ്രഷനിസ്റ്റ് കലാകാരന്മാരുടെ  സംഘത്തില്‍ ഈറ്റവും പ്രായം കൂടിയ വ്യക്തിയായിരുന്നു ഈ ഫ്രഞ്ച് കലാകാരന്‍. സെസാനും ഗോഗിനും വാന്‍ ഗോഗിനും ഒക്കെ അദ്ദേഹം ഗുരുതുല്ല്യനായിരുന്നു.   

Meadow and hazel tree in spring(Camille Pissarro)

Paul Cézanne (1839 – 1906)-ഏറെ പ്രശസ്തനായ ഇംപ്രഷനിസ്റ്റ്- പോസ്റ്റ്‌ ഇംപ്രഷനിസ്റ്റ് ചിത്രകാരന്‍. കലാലോകത്തെ വലിയ മുന്നേറ്റങ്ങളായിരുന്ന ഇംപ്രഷനിസത്തിനും ക്യുബിസത്ത്തിനും ഇടയിലെ ഒരു പാലമായി അദ്ദേഹത്തെ വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു. 

At the Quai de Bercy in Paris(Paul Cezanne)

 Eugène Henri Paul Gauguin (1848 –1903)- ഇദ്ദേഹം ചിത്രകാരനെന്നനിലയിലും ശില്പി എന്ന നിലയിലും ഏറെ പ്രശസ്തനായ ഫ്രഞ്ച് കലാകാരന്‍. ഇദ്ദേഹം വാന്‍ ഗോഗുമായി വളരെ അടുത്ത ബന്ധം പുലര്‍ത്തിയിരുന്നു. കുറച്ചുകാലം ഇവര്‍ ഒരുമിച്ചു താമസിക്കയും പരസ്പരം പോര്‍ട്രെയിറ്റ് വരക്കയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 

Two Breton Lads Bathing(Paul Gauguin)

Vincent Willem van Gogh ( 1853 –1890)- വാന്‍ ഗോഗ് ഒരു കാലഘട്ടാത്ത്തിന്റെ മികച്ച കലാകാരന്‍. വാന്‍ ഗോഗിനെ പറ്റി മുന്നേ എഴുതിയതുകൊണ്ട് ഇവിടെ വിശദീകരിക്കുന്നില്ല. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇരുന്നൂറോളം ചിത്രങ്ങള്‍ നേരില്‍ കാണാന്‍ കഴിഞ്ഞ അനുഭവം ഞാന്‍ മനസ്സില്‍ ഒരു നിധിപോലെ കൊണ്ട് നടക്കുന്നു.

white house at night(Van Gogh)-കടപ്പാട് വിക്കി 

ഇംപ്രഷനിസ്റ്റ്- പോസ്റ്റ്‌ ഇംപ്രഷനിസ്റ്റ് ചിത്ര സങ്കേതത്തില്‍ ഏറെ സംഭാവന ചെയ്ത , തങ്ങളുടെ ശൈലിയില്‍ സ്വന്തം വ്യക്തി മുദ്ര പതിപ്പിച്ച ഈ അഞ്ചു പേരുടെ ശൈലിയിലെ സാമ്യം ശ്രദ്ധിച്ചു കാണുമല്ലോ. ചിത്രങ്ങളുടെ വിശദാംശങ്ങള്‍ വിവരിക്കാന്‍ ഞാന്‍ ആളല്ല. എന്റെ കാഴ്ച അത്രയേറെ ആഴത്തിലുള്ളതല്ല. കുറച്ചേറെ സമയം ഞാന്‍ ആ ചിത്രങ്ങള്‍ക് മുന്‍പില്‍ ചിലവഴിച്ചു. കലയും കലാകാരനും കാലാതിവര്‍ത്തിയാവുന്നത് എങ്ങിനെ എന്ന് അനുഭവിച്ച് അറിയുകയായിരുന്നു ഞാന്‍.

നോര്‍വേയില്‍ ഓസ്ലോയിലെ തണുത്ത പ്രഭാതത്തില്‍ ഇരുന്ന് ഈ കുറിപ്പ് എഴുതുമ്പോള്‍ മറ്റൊരു സന്തോഷം കൂടി  ഞാന്‍ അനുഭവിക്കുന്നു. മേല്പറഞ്ഞ ചിത്രങ്ങള്‍ക് ശേഷം കണ്ട Edward Munch എന്ന നോവീജിയന്‍ ചിത്രകാരെന്റെ നാട്ടില്‍ എത്തിയിട്ട് കാര്യമായി ഒന്നും കറങ്ങി കാണാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ലെങ്കിലും ഇവിടെ നിന്നും തിരിക്കും മുന്‍പ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിലുള്ള മ്യുസിയം കാണാന്‍ പോകുന്നു.

Edvard Munch (1863 – 1944) നോര്‍വെയിലെ ഏറെ പ്രശസ്തനായ സിംബോളിസ്റ്റ് ചിത്രകാരനായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം. എക്സ്പ്രഷനിസത്തിന്റെ പ്രാചാരകനായി അറിയപ്പെട്ടു. മേരിയെ തികച്ചും അസാധാരണമായി രീതിയിലാണ് അദ്ദേഹം "മഡോണ" എന്ന ചിത്രത്തില്‍ ചിത്രീകരിച്ചിരുക്കുന്നത്. ലൈംഗിക ബന്ധത്തില്‍ ഏറെപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന മേരിയാണ് വിഷയം. ഒരു പക്ഷെ ഈ കാലഘട്ടത്തില്‍ ഒരിക്കലും ചിത്രീകരിക്കാന്‍ ഇടയില്ലാത്ത വിഷയം. 

മഡോണ (Edvard Munch)